نرم افزار حسابداری تولیدی

افرادی که در حوزه حسابداری مشغول به کارند با نام تراز آزمایشی آشنا هستند. تراز حسابداری یکی از مهم ترین ابزار های حسابداری برای کنترل دفاتر می باشد. توصیه می شود که به طور منظم با تهیه تراز آزمایشی از صحت دفاتر خود مطمئن شده و خطاهای احتمالی را شناسایی نمایید.

تراز آزمایشی چیست؟

در پاسخ به پرسش تراز آزمایشی چیست باید بگوییم که تراز آزمایشی (Trial Balance) با نام اختصاری TB یکی از گزارشات حسابداری است که دارای کاربرد های بسیاری در محاسبات و صحت سنجی صورت‌های مالی می باشد.
تراز حسابداری، خود صورت مالی محسوب نمی شود اما شامل فهرستی از نام و مانده حساب‌های دفتر کل است که وظیفه بررسی صحت اسناد و دفاتر کل و سایر صورت‌های مالی را برعهده دارد. ترازنامه آزمایشی در دوره‌های مالی مختلف اغلب در پایان هر ماه تهیه می شود.

ترتیب حسابها در تراز آزمایشی

تهیه تراز حسابداری نیز دارای قواعد خاص خود می‌باشد. تراز حسابداری خلاصه ای از دفاتر کل بوده و بنابراین شامل دارایی ها، بدهی و سرمایه می باشد.

ترتیب قراردادن حسابها در تراز حسابداری به شرح زیر می باشد:

ابتدا حسابهای دارایی، سپس حسابهای بدهی و در نهایت حسابهای سرمایه لیست می گردند.

بهتر است که دارایی ها به ترتیب سهولت در نقد شدن ثبت گردند. به عبارت دیگر ابتدا حسابهایی که نقدتر هستند یادداشت شوند.

فرق تراز آزمایشی قبل و بعد از بستن حسابها

در پایان یک دوره مالی، خلاصه عملکرد سود و زیان واحد اقتصادی بررسی می شود. برای این کار لازم است که حساب‌های مالی واحد بسته یا صفر شوند. این حسابها نمی توانند عینا به دوره مالی بعد منتقل شوند بلکه پس از بسته یا صفر شدن، از ابتدای دوره مالی بعدی، با مانده صفر شروع به کار نمایند. این عمل را بستن حسابها می گویند.

تهیه تراز آزمایشی قبل و بعد از بستن حسابها دارای تفاوت هایی می باشند.

جهت تهیه تراز حسابداری قبل از بستن حسابها لازم است که اسناد مربوطه شماره گذاری شده و به تایید نهایی برسند. اسناد نباید پیش نویس یا ابطال شده باشند.

جهت تهیه تراز حسابداری پس از بستن حسابها بایستی حسابهای سود، درآمد و هزینه بسته شده و سپس به تهیه صورت تراز حسابداری اقدام شود.

انواع تراز آزمایشی

این تراز بر حسب استفاده مورد نیاز ، دارای اشکال مختلفی هستند. در اشکال توسعه یافته آن جزییات بیشتری از حسابها بیان می گردد. مهمترین تراز های آزمایشی عبارتند از: 
تراز آزمایشی دو ستونی
چهار ستونی
شش ستونی
هشت ستونی 
ده ستونی

تفاوت تراز آزمایشی با تراز کل

تراز کل جدولی مشابه تراز آزمایشی می باشد با این تفاوت که تمامی حساب‌های دفتر کل در آن موجود می باشد. پس از محاسبه بایست هر دو سمت حسابهای بدهکار و بستانکار با یکدیگر در تراز باشند. در تراز کل، مانده حساب‌های کل و معین و آزمون گردش حساب ها قرار می گیرد. وجه کامل تری از ترازنامه را داراست. اما تهیه ان برای مراجع اقتصادی و مصرف کنندگان الزامی نبوده و در اختیار شرکت می‌باشد.

چه اشتباهاتی سبب تراز نشدن ترازنامه می شود؟

تراز نشدن دو ستون در تراز آزمایشی نشان دهنده اشتباه در یکی از موارد زیر می‌باشد:

انتقال نادرست اعداد از دفتر روزنامه به دفترکل
انتقال نادرست مانده حساب از دفتر کل به تراز آزمایشی
تشخیص اشتباه مانده حساب از لحاظ بدهکار یا بستانکاری
نتیجه گیری

تراز آزمایشی همانطور که از نامش پیداست دربرگیرنده نوعی آزمایش برای صحت عملکرد دفاتر کل و صورت‌های مالی است. تراز آزمایشی را می توان در بازه های مختلف زمانی تهیه کرد اما رایج ترین نوع ان، تهیه به صورت ماهیانه می‌شد. تراز حسابداری مصرف داخلی داشته و برای ارائه خلاصه گزارش های کوتاه مدت به مدیران استفاده می گردد.